Urodzony 18 sierpnia 1933 roku w Paryżu, jako Rajmund Liebling. Rodzice przenieśli się do Krakowa, gdy miał trzy lata. W czasie wojny Polańscy mieszkali w krakowskim getcie. Matka reżysera zginęła w Oświęcimiu w 1942 roku, młody Polański po likwidacji getta ukrywał się na wsi.

Po wojnie uczył się w krakowskim Liceum Sztuk Plastycznych (maturę, jako ekstern, zdawał w liceum plastycznym w Katowicach), studiował reżyserię w PWSF w Łodzi. Jego zrealizowana wówczas etiuda pt. : "Dwaj ludzie z szafą" przyniosła mu kilka międzynarodowych nagród, a debiut fabularny ("Nóż w wodzie", real. 1961) pierwszą polską nominację do Oscara, przegrywając jedynie z "8 i 1/2" Federico Felliniego.

Od 1963 roku Polański przebywa poza Polską. Lata sześćdziesiąte przynoszą, zrealizowane w Anglii obrazy: "Wstręt" (1965, z udziałem Catherine Denevue) i "Matnię" (1966). W 1968 reżyser kręci w Hollywood pierwszy całkowicie amerykański film "Dziecko Rosemary", z udziałem m. in. Mii Farrow.

W 1969 roku reżysera spotyka osobista tragedia, kiedy jego ciężarną żonę, aktorkę Sharon Tate, oraz kilku przyjaciół morduje w willi pod Los Angeles banda Charlesa Mansona. W 1974 roku Polański realizuje "Chinatown" (z Jackiem Nicholsonem i Faye Dunaway; 11 nominacji do Oscara, statuetka za scenariusz). Kręci też w Paryżu, na podstawie prozy Rolanda Topora (1938-97) film pt. : "Lokator". Od 1977 roku, kiedy zostaje oskarżony o kontakty seksualne z nieletnią, 13 - letnią modelką Samanthą Gailey, wyjeżdża, chroniąc się przed wyrokiem więzienia i od tego czasu mieszka w Paryżu.

W Anglii powstaje nietypowy dla Polańskiego, osnuty na motywach powieści XIX - wiecznego pisarza Thomasa Hardy'ego, film pt. : "Tess" (Cezary za najlepszy film, zdjęcia i reżyserię, statuetki Oscara za zdjęcia, scenografię i kostiumy; odkrycie dla kina młodej Nastassji Kinski).

Lata 80-te przyniosły m. in. warszawską inscenizację teatralną "Amadeusza" Petera Shaffera (Teatr Na Woli, 1981 r. ). Powstają filmy "Piraci" (1986) i "Frantic" (1988), z udziałem Harrisona Forda i młodej, 22 - letniej Emmanuelle Seigner, która rok później zostaje żoną Polańskiego (mają obecnie dwoje dzieci: siedmioletnią Morgane i dwuletniego Elvisa). W powstałym później filmie "Gorzkie gody" (1992) Seigner zagrała jedną z głównych ról. Przedostatni film Polańskiego "Śmierć i dziewczyna" (1995), zrealizowany na podstawie sztuki chilijskiego autora Ariela Dorfmana, podejmujący temat rozliczeń z trudną przeszłością po upadku junty w jednym z krajów Ameryki Południowej, zilustrowany został muzyką polskiego kompozytora Wojciecha Kilara. Podobnie, jak obecny w tej chwili na ekranach kin najnowszy film Polańskiego "Dziewiąte wrota" (z udziałem Emmanuelle Seigner i Johny'ego Deppa), zrealizowany na podstawie książki A. Pérez - Reverte p. t. : "Klub Dumas". Jesienią w Polsce rozpoczną się zdjęcia do najnowszego filmu Polańskiego p. t. : "Pianista", opartego na pamiętnikach Władysława Szpilmana.

(mk)