Na Uniwersytecie Śląskim od 1968 roku istnieją Warsztaty Doświadczalne Instytutu Fizyki

Potrafią zbudować nawet bolid

Rozwój współczesnych szkół wyższych zależy w dużej mierze od zintensyfikowania współdziałania pomiędzy wewnętrznymi jednostkami naukowymi przy realizacji projektów badawczych oraz od współpracy nauki z przemysłem. Obydwa zadania znakomicie wypełniają Warsztaty Doświadczalne Instytutu Fizyki, które zapewniają wsparcie techniczne jednostkom naukowym UŚ, a jednocześnie inicjują współpracę z firmami zewnętrznymi.

Pracownicy Warsztatów Doświadczalnych Instytutu Fizyki
Pracownicy Warsztatów Doświadczalnych Instytutu Fizyki

Na Uniwersytecie Śląskim Warsztaty Doświadczalne istnieją od października 1968 roku. W początkowym okresie były jednostką ogólnouczelnianą funkcjonującą pod nazwą Zakład Budowy Aparatury. Obecnie działają w ramach Instytutu Fizyki na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii.

Warsztaty udzielają wsparcia naukowcom w zakresie projektowania i budowy aparatury naukowo-badawczej, wykonywania stanowisk pomiarowych oraz narzędzi, a także naprawy i modernizacji sprzętu badawczego. Na pomoc techniczną Warsztatów Doświadczalnych IF mogą liczyć wszystkie jednostki naukowe uczelni, nie tylko te wchodzące w skład Instytutu Fizyki. Pracownicy Warsztatów zapewniają kompleksową pomoc od zaprojektowania urządzenia na podstawie ogólnej koncepcji, poprzez wykonanie poszczególnych części, aż do złożenia prototypu gotowego produktu. Przykładem realizacji takiego projektu jest piec do hodowli kryształów zaprojektowany i wykonany dla Zakładu Fizyki Ferroelektryków Instytutu Fizyki UŚ. Piec ma unikatową konstrukcję, ale dzięki Warsztatom Doświadczalnym naukowcy otrzymali urządzenie w pełni dostosowane do ich wymogów bez ponoszenia wysokich kosztów, na które byliby narażeni w przypadku zlecenia wykonania tego urządzenia firmie zewnętrznej. Budowa pieców różnego typu jest specjalnością Warsztatów Doświadczalnych. Poza piecami do hodowli kryształów wykonywane są piece do eksperymentów naukowo-badawczych oraz piece grzejne. Przykładami realizacji takich urządzeń są m.in.: piec do badań międzyfazowych wykonany dla Politechniki Śląskiej czy piec do badań ferromagnetycznych wykonany dla Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Ponadto w ofercie Warsztatów Doświadczalnych znajdują się takie usługi, jak: precyzyjna obróbka skrawaniem, obróbka cieplna metali, usługi spawalnicze i pełen zakres prac ślusarskich. Na wyposażenie Warsztatów Doświadczalnych składają się m.in.: spawarki, tokarki, szlifierki, frezarki, piły, wiertarki, piece do obróbki cieplnej, prasa balansowa, giętarka i zwijarka do blachy.

W ofercie Warsztatów Doświadczalnych znajdują się takie usługi, jak: precyzyjna obróbka skrawaniem, obróbka cieplna metali,
usługi spawalnicze i pełen zakres prac ślusarskich
W ofercie Warsztatów Doświadczalnych znajdują się takie usługi, jak: precyzyjna obróbka skrawaniem, obróbka cieplna metali, usługi spawalnicze i pełen zakres prac ślusarskich

Pracownicy Warsztatów wspomagają również działalność edukacyjno-dydaktyczną Uniwersytetu Śląskiego, przygotowując stanowiska i urządzenia demonstracyjne na potrzeby pokazów oraz pikników naukowych. Często to właśnie one przyczyniają się do sukcesów naukowców, np. do przyznania w 2003 roku międzynarodowej nagrody Eiroforum Teachers Award dla dr. Jerzego Jarosza oraz dr Anety Szczygielskiej. W Warsztatach Doświadczalnych powstały m.in. most rzymski ze styropianu o nośności 100 kg stworzony na potrzeby pikniku naukowego radia BIS, seria stanowisk na potrzeby pokazów „Osobliwości Świata Fizyki” oraz przekrój mikroskopu elektronowego wykonany dla Zespołu Dydaktycznych Pracowni Fizycznych Instytutu Fizyki.

Z oferty Warsztatów Doświadczalnych mogą korzystać zarówno pracownicy naukowi, jak i studenci czy doktoranci Uniwersytetu Śląskiego. Niedawno zapoczątkowała została obiecująca współpraca Warsztatów Doświadczalnych ze Studenckim Kołem Naukowym „SpeedForUS Team” biorącym udział w prestiżowym, międzynarodowym projekcie Formuła Student. Pracownicy WDIF wspomogą studentów doświadczeniem oraz udostępnią pomieszczenia warsztatów do budowy i testów bolidu Formuły Student, który w przyszłym roku weźmie udział w międzynarodowych zawodach.

Autorzy: Paulina Popik
Fotografie: Agnieszka Szymala