1. Od utworzenia KRASP w 1997 r. rektorzy inicjują i wspierają działania zmierzające do unowocześniania szkolnictwa wyższego w Polsce. Służą temu m.in. prace koncepcyjne nad modelem systemu szkolnictwa wyższego, propozycje zmian regulacji prawnych oraz zaangażowanie w prace legislacyjne, a także wdrażanie nowych rozwiązań systemowych i instytucjonalnych na uczelniach.

- Szczególnym przejawem wspierania procesów modernizacyjnych w naszym kraju stało się opracowanie, z inicjatywy i z udziałem rektorów, projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, która weszła w życie w 2005 roku.

- Następstwem zmian legislacyjnych był znaczny wysiłek uczelni związany m.in. z uchwaleniem nowych statutów oraz wdrażaniem reform zmierzających do włączenia polskich uczelni w Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego. Wdrożono trzystopniowy system studiów oraz wewnętrzne systemy zapewniania jakości kształcenia. Podjęto liczne inicjatywy poszerzające zakres kształcenia w postaci unikatowych kierunków studiów, makrokierunków i studiów międzykierunkowych. Dokonano znacznego postępu w internacjonalizacji studiów. Działaniom tym towarzyszył bezprecedensowy wysiłek inwestycyjny uczelni.

- Z inicjatywy i przy współudziale KRASP powstają liczne monografie i raporty dotyczące różnych aspektów funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego. Równolegle realizowane są działania promujące w środowisku akademickim nowoczesne rozwiązania systemowe oraz wzbogacające wiedzę i umiejętności kadry zarządzającej uczelniami. W szczególności, szkoły wyższe aktywnie uczestniczą w realizacji „Programu stałych przedsięwzięć w systemie doskonalenia kadr kierowniczych uczelni akademickich”, delegując swych przedstawicieli do udziału w szkołach planowania strategicznego dla rektorów i kanclerzy oraz w innych seminariach szkoleniowo-dyskusyjnych.

2. Najbliższe lata będą w całej Europie wiązać się z istotnymi zmianami w otoczeniu szkół wyższych. Procesy demograficzne, narastająca konkurencja międzynarodowa oraz zjawiska kryzysowe w gospodarce określają nowe wyzwania dla szkolnictwa wyższego w wielu krajach - także w Polsce. Zagadnienia te, a także kontynuacja Procesu Bolońskiego oraz realizacja Strategii Lizbońskiej są przedmiotem debaty europejskiej, w której aktywnie uczestniczą polscy rektorzy. W tych warunkach:

- Szkolnictwo wyższe w Polsce w dekadzie 2010-2020 powinno wejść w nowy etap przemian.

- Procesy rozwoju szkolnictwa wyższego powinny zostać zdynamizowane, m.in. w wyniku zmian na poziomie systemowym i instytucjonalnym, obejmujących reguły finansowania, przy zachowaniu jednak misji, etosu i wartości akademickich oraz charakteru uniwersytetu jako instytucji autonomicznej.

3. Prorozwojowe inicjatywy i działania KRASP będą zmierzać m.in. do realizacji następujących postulatów:

- włączanie się szkół wyższych w międzynarodowe przedsięwzięcia zmierzające do wprowadzania nowych rozwiązań dotyczących zapewniania jakości kształcenia (Krajowe Ramy Kwalifikacji, akredytacja europejska, ocena jakości na podstawie efektów kształcenia),

- zacieśnianie współdziałania szkół wyższych w celu łączenia zasobów i integrowania kadry dla podnoszenia jakości badań naukowych i osiągnięć artystycznych, w powiązaniu z efektywniejszymi formułami przejrzystego dla opinii publicznej funkcjonowania uczelni (sieci i konsorcja naukowe, centra badawcze, związki uczelni),

- wprowadzanie nowych rozwiązań organizacyjnych, zapewniających zwiększanie zaangażowania, wydajności i osiągnięć pracowników (pilne wyeliminowanie dwuetatowości, wzrost wymagań i znaczenia ocen okresowych, uelastycznianie formuł zatrudniania i polityki wynagradzania),

- podjęcie nowych form działań na rzecz internacjonalizacji szkolnictwa wyższego oraz kreowania polskich marek uniwersyteckich (wspólne dyplomy, kształcenie transgraniczne, aktywizacja udziału w programach UE, przedsięwzięcia konsolidacyjne),

- aktywniejsze angażowanie się uczelni w rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności (nowe przedsięwzięcia wspólne z partnerami gospodarczymi, współpraca z bankami, programy wsparcia dla spółek typu spin-off, akademickie inkubatory przedsiębiorczości),

- ściślejsze wiązanie oferty uczelni z wymogami rynku pracy i wprowadzanie nowych rozwiązań dla poprawy zatrudnialności absolwentów szkół wyższych (rozwój kształcenia w obszarach deficytowych, nacisk na kształtowanie umiejętności, w tym umiejętności ogólnych, nauczanie zorientowane problemowo),

- realizacja idei uczenia się przez całe życie, m.in. przez rozszerzenie oferty dydaktycznej i skierowanie jej do studentów nietradycyjnych.

4. Zrealizowanie tych i innych zamierzeń, które powinny być sprecyzowane w sposób spójny i przejrzysty, musi zostać poprzedzone opracowaniem planu strategicznego przyszłych reform. KRASP, wspólnie ze swymi partnerami konsorcjalnymi, przed końcem 2009 r. przedstawi Rządowi RP oraz opinii publicznej projekt takiego planu, obejmujący także proces wdrażania przyszłych zmian, opracowany w ramach prac nad Strategią rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r.

5. Rektorzy deklarują swoje zdecydowane poparcie dla przedsięwzięć prowadzących do modernizacji naszego kraju. W tym kontekście niezbędne są m.in. istotne zmiany w szkolnictwie wyższym, pod warunkiem właściwego ich przygotowania. KRASP zapowiada zaangażowanie się uczelni akademickich w przedsięwzięcia rozwojowe, zrozumiałe dla społeczności akademickiej, które przyniosą naszemu krajowi konkretne pozytywne efekty, zwiększając jego kapitał intelektualny i podnosząc jego pozycję międzynarodową.

Przewodnicząca KRASP

Prof. dr hab.

KATARZYNA CHAŁASIŃSKA-MACUKOW