Działalność zagraniczna Uniwersytetu w 2000 roku była realizowana i koordynowana przez Dział Współpracy z Zagranicą oraz Zespół Międzynarodowych Programów Badawczych i Edukacyjnych i obejmowała następujące dziedziny współpracy:

1.1. Program Socrates/Erasmus

Rok akademicki 1999/2000.

Realizowano Kontrakt Uczelniany Socrates/Erasmus. Kontrakt obejmował następujące komponenty programu: OMS (Organizacja Wyjazdów Studentów), TS (Krótkoterminowe Wyjazdy Nauczycieli), IP (Kursy Intensywne), ILC ( Zintegrowane Kursy Językowe), CDA (Opracowanie Programów Studiów). W komponencie OMS i TS zaplanowano odpowiednio wyjazdy 75 studentów i 29 nauczycieli akademickich oraz przyjazdy na Uniwersytet 55 studentów i 39 nauczycieli akademickich.

Rok akademicki 2000/2001.

Kontrakt Uczelniany obejmuje następujące komponenty: OMS, TS, PV, ECTS, CDA. Zaplanowano wyjazdy 122 studentów oraz 54 nauczycieli akademickich.

Opracowano wniosek kontraktu na rok akademicki 2001/2002 Zawartych zostało 66 umów z uniwersytetami z 11 krajów Unii Europejskiej. Kontrakt obejmuje następujące komponenty: OMS, TS. Zaplanowano wyjazdy 160 studentów oraz 63 nauczycieli akademickich.

1.2. Lingua

Realizacja projektu: MODIMNET: Cours multimedia de langues modimes pour adultes francophones debutants. Szkoła Języka i Kultury Polskiej.

1.3. Tempus

• Realizacja projektu nr JEP-13440 "Problematyka Unii Europejskiej i integracji Polski - dwuletni moduł dla studentów hispanistyki". Filologia.
• Realizowano projekt nr S_JEP-12037-97 "Curricula Development for B.Sc. and M.Sc. Degree in Biology.
• Realizacja projektu JEP-11551-96 - "European Cultural Studies in Higher Education" Instytut Kultury i Literatury Brytyjskiej i Amerykańskiej.
• Realizacja projektu JEP-8343-94 - "European Mobility Scheme for Physics Students" (EMSPS). Instytut Fizyki.
• Uczestnictwo w pracach międzyuczelnianych projektów realizowanych w ramach programu Tempus II bis w zakresie komponentów:
  • NET (New Educational Tools) - koordynator: Uniwersytet Warszawski,
  • UNIQUE (University Quality Evaluation) - koordynator: Uniwersytet Jagielloński,
  • EXPAND (External Partnership and Dimensions) - koordynator: Uniwersytet Mikołaja Kopernika,
  • TRAF (Transformation of Administration and Financial Services at Polish Universities) - koordynator: Uniwersytet Wrocławski,
  • Administracja i koordynacja ogólnopolskim komponentem SQUADS - (System of Quality of Administrative Services).

Wielkość wymiany osobowej realizowanej w ramach programu Tempus przedstawia się następująco:

Liczba wyjazdów pracowników Uniwersytetu do partnerów zagranicznych - 84,

Liczba przyjazdów gości na Uniwersytet Śląski - 21.

1.4. Leonardo da Vinci.

Realizacja projektu: "Kształcenie dorosłych na potrzeby restrukturyzacji regionu przemysłowego" (Edult Education for Restructuring Region), Szkoła Zarządzania.

1.5. CEEPUS - (Central European Exchange Program for Universities Studies) - wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego zarówno pracowników naukowych jak i studentów w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Liczba wyjazdów - 9,
Liczba przyjazdów - 8.

1.6. DAAD - (Deutscher Akademischer Austanschdienst) - polsko-niemiecka wymiana stypendialna w szkołach wyższych i innych placówkach naukowych w Niemczech.
Liczba wyjazdów - 3,
Liczba przyjazdów - 2.

1.7. Fundacja Fulbrighta - (Fulbright Commission) - wymiana stypendialna między Polską a USA, wspieranie wymiany akademickiej.
Liczba wyjazdów - 1,
Liczba przyjazdów - 1.

1.8. Fundacja Popierania Nauki Kasa im. Józefa Mianowskiego - Stypendia przyznawane są badaczom spoza Polski, szczególnie z krajów Europy Środkowej i Wschodniej, którzy zamierzają prowadzić badania w Polsce.
Liczba przyjazdów - 1.

1.9. Program Stypendialny Fundacji Alexandra von Humbolta
Liczba wyjazdów - 8.

1.10. Fundacja Kościuszkowska
Liczba wyjazdów - 2.

2.1. Program Ramowy Unii Europejskiej

Uniwersytet Śląski ubiega się o dofinansowanie projektów badawczych w ramach 5 Programu Ramowego Badań i Rozwoju Technicznego. Dotychczas opracowano i zgłoszono 5 projektów. Są to:

1. MATCHPAD - projekt zaakceptowany do realizacji, Machine Translation Systems for the Use of Czech, Hungarian and Polish Administrations.
2. SHAPE COAT - projekt złożony, Ductile Carbon-based coating for Shape Memory Alloys. Biocompatibility, Wear and Corrosion Resistance.
3. AQUIST - projekt złożony, Attainment of Quality in Sweet Taste.
4. BIOCHANGE - projekt złożony, Reconciling the Conservation of Biodiveristy with Urbanisation.
5. ERMITE - projekt złożony, Environmental Regulation of Mine Waters in the European Union.

2.2. Inco-Copernicus

Realizacja projektu nr IC15-CT96-0704. Niekonwencjonalne technologie produkcji stopów z pamięcią kształtu: wysokotemperaturowe stopy na bazie miedzi oraz stopy NiTi.

Koordynator prof. dr hab. inż. Henryk Morawiec, Instytut Fizyki i Chemii Metali.

2.3. GISICE Realizacja projektu: Geographical Information Systems for Archiving, Exchange and Manipulation of Climate-Related Observations of Eurasian Arctic Glaciers and Ice Caps.

2.4. Program Polonium

Realizowano następujące projekty:

1. Nowe materiały dla elektroniki: krystaliczne ferroelektryki o strukturze perowskitu (Ag-V, Nb, Ta-O); szkliste półprzewodniki tlenkowe (V-Te, Sb, Bi-O). Koordynator prof.dr hab. Krystian Roleder, Instytut Fizyki.
2. Badania strukturalne amorficznych warstw In-Se metodami EXAFS i anormalnego rozpraszania prom. X. Koordynator prof. dr hab. Andrzej Burian, Instytut Fizyki.

2.5. Bilateralne projekty badawcze

Uniwersytet Śląski realizował 241 wspólnych prac badawczych z partnerami z 31 krajów świata oraz Unią Europejską.

Wymiana osobowa Uniwersytetu Śląskiego z zagranicą charakteryzuje się dynamiką wzrostową. Dotyczy to szczególnie przypadku ilości wyjazdów pracowników naukowych, wykładowców i studentów Uniwersytetu za granicę. W roku 2000 wyjechała za granicę, jak dotychczas, największa liczby osób. Na uwagę zasługuje także kilkukrotny wzrost ilości osób przyjeżdżających w celu podejmowania nauki na Uniwersytecie przy jednoczesnym zmniejszaniu się liczby gości.

W 2000 roku zanotowano 1366 wyjazdów za granicę do 42 krajów świata. Liczba wyjazdów w zależności od ich celu przedstawia się następująco:

• staże naukowe i badawcze - 50,
• staże szkoleniowe - 173,
• udział w imprezach naukowych - 408,
• wyjazdy o charakterze organizacyjnym - 8,
• wyjazdy związane z zatrudnieniem - 8,
• inne wyjazdy - 719.

Największą liczba wyjazdów odnotowano do Czech - 264, a następnie do Niemiec - 232, Francji 120.

Kształcenie się studentów i pracowników naukowych za granicą

Różnego rodzaju studia za granicą podjęło 223 pracowników naukowych, dydaktycznych i studentów Uniwersytetu Śląskiego. Kształcenie za granicą obejmowało następujące typy działalności:

• studia magisterskie i semestralne - 153 osób,
• staże naukowe - 34 osób,
• studia doktoranckie - 2 osoby,
• kursy językowe - 20 osób,
• stypendia - 10 osób,
• staże habilitacyjne - 4 osoby.

W ciągu roku 2000 odnotowano 569 przyjazdów służbowych cudzoziemców z 45 krajów świata. Liczba przyjazdów w zależności od celu przedstawia się następująco:

• staże naukowe i badawcze - 2 osoby,
• udział w imprezach naukowych - 66 osób,
• przyjazdy o charakterze organizacyjnym - 4 osoby,
• przyjazdy związane z zatrudnieniem - 35 osób,
• inne przyjazdy - 462 osoby.

Największa ilość gości zagranicznych przyjechało z Francji - 86, Niemiec - 80, Czech - 51.

Podejmowanie nauki na Uniwersytecie przez studentów zagranicznych

Naukę na Uniwersytecie Śląskim na różnego rodzaju studiach, kursach i praktykach podjęło ogółem 419 osób z 49 krajów. Nauka obejmowała następujące typy działalności:

• studia doktoranckie - 12 osób.
• studia magisterskie i semestralne - 132 osoby.
• staże naukowe - 16 osób.
• praktyki dydaktyczne - 61 osób.
• kursy językowe - 198 osób.

Współpraca bilateralna

W ciągu roku 2000 Uniwersytet zawarł porozumienie o współpracy naukowo-badawczej i dydaktycznej z Uniwersytetem w Preszowie - Słowacja.

Uniwersytet Śląski zawarł ogółem 96 umów bilateralnych o współpracy naukowo-badawczej z Instytucjami i Uniwersytetami z 31 krajów świata. Najwięcej umów bilateralnych zostało zawartych z Uniwersytetami z następujących krajów: Francji - 13, Niemiec -11, Rosji - 10, Hiszpanii - 6, oraz po 5 umów z instytucjami w Czechach, na Ukrainie i Wielkiej Brytanii.

Międzynarodowe organizacje akademickie i towarzystwa naukowo-techniczne.

Uniwersytet Śląski uczestniczy w pracach następujących organizacji międzynarodowych:

IAU - International Association of Universities, Paryż, Francja.

CBUR - Konferencja Rektorów Uniwersytetów Krajów Bałtyckich, Turku, Finlandia.

CRE - Stała Konferencja Rektorów, Prezydentów i Wicekanclerzy Uniwersytetów Europejskich, Genewa, Szwajcaria.

IOUTN - International Organisation for Unification of Terminological Neologismus, affiliated with UN.

EUPEN - European Physics Education Network, Gent, Belgia.

Zespół Międzynarodowych Programów Badawczych i Edukacyjnych został powołany zarządzeniem Rektora Uniwersytetu Śląskiego (nr 38 z dnia 5 września 2000). Nazwę zespołu zmieniono zarządzeniem Rektora nr 7/2001 z dnia 13 lutego 2001. Zespół Programów Międzynarodowych stanowią: dr Antoni Herbowski - kierownik, mgr Agata Wójcik - zastępca kierownika i mgr Jarosław Gąsior. Dr Antoni Herbowski jest jednocześnie Pełnomocnikiem Rektora UŚ ds.Programów Europejskich.

Zespół Programów Międzynarodowych koordynuje realizację programu Socrates/Erasmus oraz uczestnictwo Uniwersytetu Śląskiego w projektach TEMPUS II Bis. Zespół reprezentuje Uniwersytet Śląski w programie TEMPUS III.

5. Program Ramowy

Zespół należy do sieci krajowej i regionalnej punktów kontaktowych 5. Programu Ramowego Unii Europejskiej i z pomocą tej sieci prowadzi akcję informacyjną na temat programów międzynarodowych oraz wspomaga przygotowanie projektów do 5. Programu Ramowego Unii Europejskiej.

Zespoły pracowników naukowych Uniwersytetu Śląskiego współuczestniczyły w złożeniu 14 projektów do 5. Programu Ramowego. Do tej pory finansowanie uzyskał jeden projekt koordynowany przez Profesora Wiesława Banysia. Niektóre projekty nie uzyskały finansowania Programu, ale mimo to osiągnęły wysokie oceny i zachętę ewaluatorów do ich rewizji i ponownego złożenia. Jeden z tych projektów, koordynowany przez dr. hab. Jarosława Polańskiego, został wyróżniony przez Komitetu Badań Naukowych grantem w wysokości 15 000 pln.

Zespół asystował w przygotowaniu 10 projektów przeznaczonych do złożenia w 5. Programie Ramowym.

Zespół uczestniczył w 12 szkoleniach i instruktażach organizowanych w krajowym (Warszawa) i regionalnych punktach kontaktowych (Kraków, Gliwice, Wrocław).

TEMPUS II Bis

W roku 2000 Zespół koordynował udział Uniwersytetu Śląskiego w ogólnopolskich projektach: UNIQUE - University Quality Evaluation (koordynator - Uniwersytet Jagielloński), EXPAND - External Partnerships New Dimensions (Uniwersytet Mikołaja Kopernika), NET - New Educational Tools (Uniwersytet Warszawski) oraz TRAF - Transformation of Administration and Financial Services at Polish Universities (Uniwersytet Wrocławski). W ramach powyższych projektów 11 osób z Uniwersytetu Śląskiego wyjechało na tzw. study visits do partnerskich uniwersytetów Unii Europejskiej:

• University of Groningen, Holandia (TRAF);
• University of Heidelberg, RFN (TRAF);
• Christian-Albrechts-Universitat Kiel, RFN (NET);
• University of Gent, Belgia (NET);
• University of Liege, Belgia (NET);
• University of Aveiro, Portugalia (NET);
• University of Granada, Hiszpania (TRAF);
• Catholic University of Portugal, Portugalia (EXPAND);
• University of Luton, UK;
• University of Hull, UK (EXPAND);
• Karlstadt University, Szwecja (EXPAND);
• University of Amsterdam, Holandia (EXPAND).

Uniwersytet Śląski otrzymał 13.000 Euro na zakup serwera sieciowego.

Zespół administrował ogólnopolskim projektem TEMPUS SQUADS i stanowił biuro projektu. W ramach projektu SQUADS (System of Quality of Administrative Services) odbyto 36 wyjazdów zagranicznych, tzw. study visits z czego na Uniwersytet Śląski przypadło 18 wyjazdów do następujących partnerów:

• Lund University, Szwecja;
• University of Pierre and Maria Curie, Francja;
• Catholic University of Portugal, Portugalia;
• University of Dortmund;
• University of Granada, Hiszpania;
• Agencia Qualitat, Barcelona, Hiszpania;
• University of Surrey Roehampton, UK;
• University of Joensuu, Finlandia.

Uniwersytet Śląski był również głównym beneficjentem projektu i otrzymał sprzęt komputerowy i audiowizualny za kwotę 25.000 Euro. Dalszych 25.000 zostało wydatkowanych na sprzęt dla uniwersytetów krajowych. W ramach SQUADS zorganizowano międzynarodowe seminarium w Cieszynie. Uniwersytet Śląski odwiedziło 13 osób z partnerskich uniwersytetów Unii Europejskiej.

TEMPUS III

Zespół uczestniczył w pracach nad projektem związanym z organizacją centralnego biura współpracy z zagranicą dla uczelni miasta Omska (Rosja). Projekt został złożony do Komisji Europejskiej.

SOCRATES/ERASMUS

W roku akademickim 2000-2001 w ramach Programu Socrates/Erasmus 89 studentów Uniwersytetu Śląskiego wyjechało do 41 uczelni partnerskich (planowano 122 wyjazdy). Średnie miesięczne stypendium początkowo miało wynosić 130 Euro, kwota ta została podniesiona do 163 Euro, następnie zaś do 178 Euro. W porównaniu z poprzednim rokiem nastąpił wzrost liczby wyjazdów oraz liczby uczelni partnerskich, w roku akademickim 1999-2000 do 28 uczelni partnerskich wyjechało 71 studentów (planowano 75 wyjazdów) przy średniej wysokości stypendium 345 Euro miesięcznie. Na rok akademicki 2001-2002 zaplanowano 160 wyjazdów studenckich do 52 uczelni zagranicznych. Mniejsza od zaplanowanej, rzeczywista liczba wyjazdów, jest efektem zgodnej z przepisami Programu Socrates/Erasmus kumulacji środków (zmniejszenie ilości wyjazdów, skrócenie pobytu w celu podniesienia wysokości stypendium). Wysokość średniego miesięcznego stypendium zależy od środków przyznanych Polsce przez Komisję Europejską. W roku akademickim 2000-2001 Uniwersytet Śląski otrzymał początkowo 114 729 Euro (111 981 Euro przeznaczone bezpośrednio na wypłaty stypendium, co daje 687 średnich rat miesięcznych w wysokości 163 Euro; oraz 2 748 Euro jako kwota rezerwowa), ponieważ Uniwersytet Śląski mógł wykorzystać dodatkowe środki, które nie zostały spożytkowane przez inne polskie uczelnie, biorące udział w Programie, kwota przeznaczona na wypłaty stypendiów wzrosła do 122 869 Euro (plus 2 748 Euro kwoty rezerwowej).

W roku akademickim 2000-2001 w ramach Programu Socrates/Erasmus studia na Uniwersytecie Śląskim podjęło 8 studentów zagranicznych (czas pobytu: od 3 do 12 miesięcy). W roku akademickim 1999-2000 - 11 studentów.

W ramach Programu Socrates/Erasmus na rok akademicki 2000-2001 zaplanowano 54 wyjazdy dydaktyczne nauczycieli akademickich Uniwersytetu Śląskiego (czas pobytu: nie mniej niż 7 dni, grant przyznany w ramach Programu: 300 Euro na wyjazd). Do 30.04.2001 zrealizowano 7 wyjazdów, przygotowanych zostało 5 kolejnych (jest to efekt poważnego opóźnienia z jakim w roku akademickim 2000/2001 przekazane zostały przez Krajową Agencję Programu Socrates środki przyznane przez Komisję Europejską, przeznaczone na finansowanie wyjazdów dydaktycznych).

W roku akademickim 1999-2000 zrealizowanych zostało 17 wyjazdów dydaktycznych (planowano 29).

W wymianie studentów, realizowanej w ramach Programu Socrates/Erasmus w roku akademickim 2000-2001 uczestniczą następujące jednostki Uniwersytetu Śląskiego:

Wydział Biologii i Ochrony Środowiska - wyjechało 10 osób
Wydział Filologiczny:
Instytut Filologii Romańskiej - wyjechały 24 osoby
w tym:
Zakład Hispanistyki - wyjechało 20 osób
Instytut Kultury i Literatury Brytyjskiej
i Amerykańskiej - wyjechało 5 osób
Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii:
Instytut Chemii - wyjechały 4 osoby
Instytut Fizyki - wyjechało 9 osób
Instytut Matematyki - wyjechały 2 osoby
Wydział Nauk o Ziemi - wyjechała 1 osoba
Wydział Nauk Społecznych - wyjechało 6 osób
Wydział Prawa i Administracji - wyjechały 2 osoby
Wydział Pedagogiczno-Artystyczny - wyjechało 8 osób
Kolegium Języka Biznesu - wyjechało 9 osób
Międzynarodowa Szkoła Nauk Politycznych - wyjechało 6 osób
Szkoła Języka i Kultury Polskiej - wyjechały 3 osoby

Uczelnia nie składała do tej pory projektów CD i IP (CD - projekty mające na celu wspólne opracowywanie programów studiów, IP - kursy intensywne). Mimo to w roku akademickim 2000-2001 uczestniczymy w dwóch sieciach tematycznych: THENUCE - Thematic Network in the field of University Continuing Education, koordynowane przez University of Liege, osoba kontaktowa ze strony Uniwersytetu Śląskiego - dr Helena Hrapkiewicz, EUPEN - European Physics Education Network, koordynowane przez University of Gent, osoba kontaktowa ze strony Uniwersytetu Śląskiego - dr hab. Karol Pasterny; oraz w projekcie CDA: EDUMAN - Management in Education Interdisciplinary Master's Course, koordynowane przez Pädagogische Akademie des Bundes, Wien, osoba kontaktowa ze strony Uniwersytetu Śląskiego - prof. dr hab. Andrzej Radziewicz-Winnicki.

Granty przyznane na rok akademicki 2000/2001 w ramach Programu Socrates/Erasmus:

grant na wymianę studentów 125.612 Euro;
grant na wymianę nauczycieli 11.984 Euro;
grant na organizację wymiany 18.768 Euro;
grant na ECTS 3.850 Euro.
(wprowadzanie Europejskiego Systemu Transferu Punktów).