Jubileusz Profesora Włodzimierza Wójcika

Kilka minut po południu w czwartek 12 czerwca goście zebrani w Sali Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego gromkimi brawami powitali Profesora Włodzimierza Wójcika i Jego Rodzinę. Okazja do świętowania była bowiem szczególna! W tym roku przypada podwójny jubileusz Profesora: trzydziestolecie pracy w Uniwersytecie Śląskim i siedemdziesiąta pierwsza rocznica urodzin.

Najtrudniej jest mówić o człowieku, którego się zna od tak dawna, że myśli się o nim przede wszystkim w kategoriach własnej biografii. Profesor Włodzimierz Wójcik jest Mistrzem mojej uniwersyteckiej młodości i dojrzałości. - tymi słowami rozpoczął prezentację sylwetki Jubilata prof. dr hab. Marian Kisiel - Dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego.

I rzeczywiście prezentacja biografii to niełatwe zadanie, kiedy mamy do czynienia z pokaźnym i wartościowym dorobkiem naukowym i tak niepowtarzalną osobowością twórcy… Włodzimierz Wójcik urodził się w Łagiszy (obecnie dzielnica Będzina) w 1932 roku. Ukończył Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe, później filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Najpierw był nauczycielem języka polskiego, a po doktoracie u prof. Jana Nowakowskiego - podjął w 1969 roku pracę na polonistyce UJ. W 1973 wrócił do Zagłębia, współtworząc Wydział Filologiczny Uniwersytetu Śląskiego. Pełnił rozmaite funkcje: pierwszego prodziekana i - później - dziekana Wydziału, a także - w różnych latach - wicedyrektora i dyrektora Instytutu Literatury i Kultury Polskiej. W 1981 roku założył na polonistyce Zakład Literatury Współczesnej - kontynuował prof. dr hab. Marian Kisiel.

 Profesor Włodzimierz Wójcik
Profesor Włodzimierz Wójcik

Swoje zainteresowania badawcze koncentruje Włodzimierz Wójcik wokół twórczości Zofii Nałkowskiej (O "Granicy" Zofii Nałkowskiej, popularnonaukowa edycja Granicy w Bibliotece Narodowej, liczne szkice zebrane w tomie Estetyzm - realizm - polityka), Tadeusza Borowskiego (Opowiadania Tadeusza Borowskiego), Zofii Romanowiczowej (W Polsce i na obczyźnie. O twórczości Zofii Romanowiczowej), skamandrytów (Skamandryci i inni nad Sekwaną), Tadeusza Różewicza i Leopolda Staffa (Staff i Różewicz. Studia historycznoliterackie), Emila Zegadłowicza (Zegadłowicz po latach), czy wreszcie osoby Józefa Piłsudskiego (Nadzieje i złudzenia. Legenda Piłsudskiego w polskiej literaturze międzywojennej oraz Pisarz i Komendant. Literacka legenda Piłsudskiego). Wymienione tytuły to zaledwie najważniejsze pozycje książkowe Włodzimierza Wójcika, nie sposób bowiem wymienić w tym miejscu wszystkich artykułów, wykładów krajowych i zagranicznych (m.in. w Paryżu, Neapolu, Budapeszcie), szkiców historycznoliterackich czy recenzji…

Segmentowana datami, stanowiskami i choćby najistotniejszymi tytułami książek biografia zawsze brzmi sucho i nigdy nie oddaje charakteru człowieka. Dlatego też prof. dr hab. Marian Kisiel dookreślał: Delikatność i powściągliwość Profesora. O książce, która nie wzbudziła jego zainteresowania, mówi "pożyteczna". O koncepcji nie najwyższych lotów, lecz mającej w sobie iskrę oryginalności: "zasadna". O badaczu, błąkającym się po opłotkach myśli, że "bezustannie poszukuje". O kimś, kto nie ulega modnym teoriom, że "rozsądny".

Następnie głos zabrali przedstawiciele licznie reprezentowanych na sali władz uniwersyteckich. I tak, zwracając się do Profesora, Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Janusz Janeczek powiedział: …jest Pan jednym z Mistrzów tego Uniwersytetu, których tak bardzo potrzebujemy, prof. dr hab. Wiesław Banyś - Prorektor Uniwersytetu Śląskiego - wskazywał na zasługi Jubilata przy tworzeniu Wydziału Filologicznego UŚ, a przywołując relację "mistrz - uczeń" podkreślał nie tylko talenty naukowe, organizacyjne i dydaktyczne Profesora, ale także cechy "czysto ludzkie". Prof. dr hab. Piotr Wilczek, dziś Dziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego, a kiedyś student Profesora Włodzimierza Wójcika wspominał, że korzystał z wiedzy Profesora jeszcze przed swoimi studiami uniwersyteckimi, mówił: zawsze odbieraliśmy Pana Profesora jako człowieka dobrego, nigdy nie dotyczyły Pana intrygi i zawiści, zawsze mieliśmy wsparcie w Pańskiej dobroci, mądrości i sprawiedliwości, wyrażonej często w formie krótkiego żołnierskiego podsumowania.

Momentem kulminacyjnym uroczystości jubileuszowej było przekazanie Profesorowi, dedykowanego specjalnie Jemu, tomu Godność i styl - książki wyjątkowej, bo będącej, co podkreślał prof. dr hab. Marian Kisiel, "darem serca". Natomiast w prezencie od pracowników Zakładu Literatury Współczesnej Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej, którego Profesor Włodzimierz Wójcik był twórcą i długoletnim kierownikiem, otrzymał On portret autorstwa Lucjana Dyląga.

 Wśród zgromadzonych stoi prof. dr hab. Marian Kisiel - Dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej, po jego prawej stronie siedzi Jubilat
Wśród zgromadzonych stoi prof. dr hab. Marian Kisiel
- Dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej,
po jego prawej stronie siedzi Jubilat

Później przyjaciele Profesora wspominali wspólne czasy studenckie, współpracownicy gratulowali dorobku naukowego, dziękowali za lata pracy, za dar bycia wielkim człowiekiem jak powiedziała Barbara Panek - Kierownik Dziekanatu Wydziału Filologicznego UŚ. Wśród listów nadesłanych przez gości, którzy nie zdołali osobiście złożyć życzeń Profesorowi, znalazły się depesze między innymi od prof. dr. hab. Marka Trombskiego - Rektora Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, prof. dr hab. Anny Węgrzyniak, prof. dr. hab. Janusza Kryszaka, prof. dr. hab. Henryka Markiewicza, prof. dr. hab. Jerzego Smulskiego, prof. dr hab. Eugenii Łoch i prof. dr. hab. Andrzeja Zawady.

Profesor znany ze swego - często podkreślanego w czasie uroczystości - "żołnierskiego stylu" i tym razem mówił krótko… Jego wypowiedź była jednak nie tylko treściwa. Była też wzruszająca choć nie sentymentalna, mądra choć nie mentorska, oficjalna choć nie pozbawiona akcentów osobistych. Myślę, że jedno zdanie przemówienia Włodzimierza Wójcika szczególnie utkwiło gościom w pamięci. Dziękując zebranym Profesor powiedział: patrząc na Was nasuwa mi się na myśl tylko jedno słowo - miłość. I kolejny raz przekonaliśmy się, że dla Profesora zawsze najważniejszy jest człowiek…

Było też tradycyjne "Sto lat, sto lat…", toast wzniesiony za zdrowie i pomyślność Jubilata, łzy wzruszenia, gorące i życzliwe słowa, morze kwiatów, napisane i prozą i wierszem życzenia, gratulacje i podziękowania. A późniejszym, już całkowicie prywatnym, rodzinnym prawie, rozmowom i wspomnieniom najpierw na piątym piętrze w "sali z tarasem", a następnie piętro niżej w pokoju 418 - nie było końca… (FOTO) Foto: Bożena Szałasta-Rogowska Wójcik Kisiel.jpg - Wśród zgromadzonych stoi prof. dr hab. Marian Kisiel - Dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej, po jego prawej stronie siedzi Jubilat. Wójcik.jpg - Profesor Włodzimierz Wójcik.